Sai lầm khi chọn nhà cung cấp dược liệu mà chủ phòng khám Đông y và Chuyên gia cần tránh

Phân tích 5 sai lầm tối kỵ của chuyên gia Đông Y khi chọn dược liệu, từ việc đánh giá bằng cảm quan đến lơ là COA, GACP/GSP. Nắm vững 3 nguyên tắc thẩm định để đảm bảo chất lượng và an toàn điều trị.

Là chủ phòng khám đông y hay chuyên gia YHCT, uy tín của bạn được xây dựng trên hiệu quả điều trị cho bệnh nhân. Hiệu quả đó phụ thuộc 80% vào chất lượng dược liệu đầu vào. Vậy nên, việc nhận diện và tránh những sai lầm trong lựa chọn nguồn cung là điều thiết yếu để bảo vệ phác đồ điều trị và danh tiếng chuyên môn.

5 sai lầm nghiêm trọng khi thẩm định nguồn cung dược liệu

Việc lựa chọn nhà cung cấp thiếu kiểm soát có thể gây ra những hậu quả không tốt ảnh hưởng đến kết quả điều trị và sức khỏe bệnh nhân hay uy tín chuyên gia.

1. Đánh giá chất lượng bằng cảm quan và chi phí

Nhiều người dựa vào cảm quan để lựa chọn dược liệu, bao gồm việc lựa chọn mức giá đầu vào thấp nhất hay đánh giá bằng hình thức như màu sắc đẹp, ít vụn, độ khô ráo cao và mùi thơm đậm. Tuy nhiên trong Dược học, hình thức bên ngoài không phản ánh giá trị trị liệu.

Giá trị thực tế của một vị thuốc được quyết định bởi hàm lượng hoạt chất định lượng mà nó mang lại. Dược liệu có chi phí quá thấp thường là dấu hiệu của việc thu hoạch sai thời điểm, sơ chế kém, khiến hàm lượng hoạt chất chính bị thoái hóa, dù bề ngoài vẫn “đẹp mắt”.

2. Thiếu kiểm soát an toàn: Bỏ qua nguy cơ tồn dư và ô nhiễm

Dược liệu có chi phí quá thấp thường đi kèm với chất lượng không được kiểm soát, tiềm ẩn rủi ro lớn về an toàn như: không đạt chuẩn GACP, có nguy cơ ô nhiễm kim loại nặng (As, Pb, Cd) từ nguồn đất và nước hoặc nhiễm vi sinh, tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật (BVTV) gây tích lũy độc tố và tạo gánh nặng cho gan, thận người sử dụng.

Ngoài ra, nhiều dược liệu kém chất lượng còn được sơ chế bằng các phương pháp tẩm ướp hóa chất (như lưu huỳnh để bảo quản hoặc chất tạo màu) không chỉ làm giảm hoặc biến đổi cấu trúc hoạt chất định lượng mà còn đưa thêm tạp chất có hại vào thang thuốc.

3. Không yêu cầu thẩm định phiếu phân tích COA chuyên nghiệp

Sai lầm phổ biến là chấp nhận phiếu phân tích chất lượng (COA – Certificate of Analysis) một cách hình thức mà không đối chiếu các chỉ số quan trọng. Nhiều người chỉ đọc tên dược liệu và kiểm tra các chỉ tiêu an toàn cơ bản mà bỏ qua chỉ số định lượng (Assay).

Hậu quả: Không biết được nồng độ hoạt chất chính (ví dụ: Saponin trong nhân sâm) có đạt tiêu chuẩn dược điển hay không. Điều này khiến việc kê đơn hoàn toàn mang tính may rủi, không có căn cứ khoa học.

4. Lơ là tiêu chuẩn pháp lý: Nhà cung cấp không đạt GACP và GSP

Việc hợp tác với các nhà cung cấp không có chứng nhận chính thức về GACP và GSP là một sai lầm pháp lý và chất lượng nghiêm trọng. Các chứng nhận này là bằng chứng duy nhất cho thấy nhà cung cấp kiểm soát được nguồn gốc, độ sạch của nguyên liệu thô và bảo toàn được hoạt chất sau thu hoạch.

5. Thiếu kiểm soát vận chuyển và bảo quản hậu cần

Ngay cả dược liệu chất lượng cao tại nguồn cung cũng có thể bị hủy hoại trong khâu vận chuyển hoặc lưu kho không đạt chuẩn tại phòng khám. Sai lầm là không kiểm tra phương tiện vận chuyển có kiểm soát nhiệt độ (đặc biệt cho các dược liệu nhạy cảm) hoặc chấp nhận dược liệu đóng gói thô sơ, dễ nhiễm ẩm, nhiễm chéo.

Ba nguyên tắc cốt lõi thẩm định nhà cung cấp chuyên nghiệp

Để tránh những sai lầm trên, chủ phòng khám và chuyên gia cần áp dụng bộ nguyên tắc kiểm tra chặt chẽ:

Nguyên tắc 1: Đánh giá toàn diện hệ thống chất lượng GACP và GSP

Nhà cung cấp phải chứng minh năng lực kiểm soát chất lượng qua các tiêu chuẩn chính như: Yêu cầu hồ sơ chi tiết về kho bãi, quy trình kiểm soát nhiệt độ/độ ẩm liên tục và các biện pháp chống mối mọt, vi sinh.

Anvy áp dụng nguyên tắc này bằng cách xây dựng hệ thống kho bãi được vận hành theo tiêu chuẩn GSP để bảo toàn hoạt chất của dược liệu sau thu hoạch, đảm bảo không bị suy giảm chất lượng, oxy hóa hay nhiễm vi sinh do tác động môi trường trong suốt quá trình lưu trữ.

Nguyên tắc 2: Bắt buộc thẩm định phiếu phân tích kèm chỉ số định lượng

Chuyên gia phải yêu cầu COA được cấp bởi phòng thí nghiệm độc lập và tập trung vào:

• Chỉ số định lượng: Phải xác định rõ ràng hàm lượng chính xác của hoạt chất chính.
• Đối chiếu tiêu chuẩn: Hàm lượng này phải đạt tiêu chuẩn dược điển đã được quy định cho vị thuốc.

Anvy đã thực hiện nguyên tắc này bằng cách áp dụng tiêu chuẩn “Thảo dược chuẩn hóa” (Standardized Herbal Extract) cho mọi lô dược liệu. Điều này có nghĩa là, ngoài các chỉ tiêu an toàn cơ bản, dược liệu Anvy luôn công bố rõ ràng hàm lượng hoạt chất chính được định lượng bằng các thiết bị chuyên dụng như HPLC. Điều này giúp đối tác hoàn toàn an tâm vì chất lượng của từng lô dược liệu được xác định dựa trên căn cứ khoa học về nồng độ hoạt chất, đảm bảo hiệu quả điều trị đồng nhất và không còn phụ thuộc vào cảm quan bên ngoài.

Nguyên tắc 3: Kiểm tra tính minh bạch của hệ thống truy xuất nguồn gốc

Khả năng truy xuất nguồn gốc (Traceability) là công cụ bảo vệ pháp lý quan trọng nhất. Nhà cung cấp phải cung cấp cơ chế cho phép truy ngược từng lô dược liệu đến vùng trồng, hồ sơ sơ chế và dữ liệu kiểm soát chất lượng cụ thể. Hệ thống này giúp chuyên gia nhanh chóng xác định nguyên nhân sự cố và chứng minh trách nhiệm minh bạch.

Cam kết của Anvy: Mọi lô hàng tới tay đối tác đều có nguồn gốc rõ ràng, minh bạch cao nhất, giúp chuyên gia an tâm tuyệt đối về chất lượng và nguồn gốc của từng vị thuốc.

KẾT LUẬN

Sai lầm tối kỵ đối với chủ phòng khám đông y và chuyên gia là đánh giá chất lượng dược liệu một cách cảm tính và đặt nặng chi phí. Hiện nay, trong bối cảnh y học ngày càng khó khăn, việc lựa chọn nguồn cung đảm bảo và uy tín chính là nền tảng để gia tăng hiệu quả điều trị, củng cố niềm tin bệnh nhân và xây dựng một thương hiệu chuyên môn vững chắc.

Anvy là đối tác cung ứng dược liệu đạt chuẩn, cam kết mang lại nguyên liệu có chất lượng đồng nhất, hàm lượng hoạt chất cao, nguồn gốc minh bạch và độ an toàn tuyệt đối, củng cố niềm tin cho người sử dụng và xây dựng thương hiệu chuyên môn vững chắc cho đối tác.